آریو سایپا؛ محصول مونتاژی سایپا چرا ناکام ماند؟

دهه ۹۰ هدف ارتقاء سبد محصولات و پاسخگویی به نیاز بازار به سدان‌های اقتصادی، در برنامه کار شرکت سایپا جدی‌تر گرفته شد. در همین راستا، خودروی Z۳۰۰ از شرکت چینی زوتی (Zotye) نه چندان شناخته شده در ایران وارد پلن مونتاژ سایپا شد.

بیشتر بخوانید: مقایسه ری‌را و تیگارد X۳۵؛ دوئل جدیدترین شاسی‌بلندهای بازار

این خودرو که بعداً S۳۰۰ نام گرفت، نهایتاً با نام سایپا آریو وارد بازار ایران شد. برای سدانی اقتصادی که در زمان خودش داخل رده قیمتی نسبتاً معقولی عرضه شده بود، خودروسازان پتانسیل فروش و استقبال خوبی متصور بودند و حتی پیش بینی‌هایی درباره گسترش همکاری‌ و ارائه محصولات مشترک با این کمپانی چینی انجام شده بود. با این وجود، به دلایل مختلفی که تصمیمات نامناسب در حوزه تولید و عرضه متهم ردیف اول آنها بودند، خودرو آریو نتوانست به جایگاه مورد انتظار دست یابد و نهایتاً در سال ۱۴۰۰ تولید آن متوقف شد.

با تمام این اوصاف، ماشین آریو سایپا به عنوان یک سدان خانوادگی نسبتاً باکیفیت، در بازار دست دوم همچنان معامله می‌شود و درصد بالایی از خریداران از هندلینگ و تعلیق نرم، فضای جادار و متریال قابل قبول کابین در مقایسه با رقبای داخلی و حتی سدان‎‌های چینی مونتاژی، رضایتمند بوده‌اند.

در این گزارش نگاهی به خودرو زوتی  Z۳۰۰ یا بهتر بگوییم سایپا آریو با موتور میتسوبیشی خواهیم داشت و از جوانب مختلف، فرزند ناکام سایپا را بررسی خواهیم کرد.

سایپا آریو؛ خودرویی جدید یا کپی‌کت تویوتا؟

بررسی سایپا آریو (که در این مرحله هنوز Z۳۰۰ زوتی یا زوتای است) را با یک نکته مهم شروع می‌کنیم که می‌تواند ایرادی بزرگ به طراحان کمپانی چینی باشد. زوتی همان کاری را با این مدل کرده که سایپا با سدان‌ها و هاچبک‌های جدیدش؛ یعنی استفاده از پلتفرمی کهنه، یک اسکی شدید و عرضه نتیجه این فرایند نه چندان جالب در قالب خودرویی جدید. زوتی z۳۰۰ با استفاده از پلتفرم تویوتا پریمیو طراحی و با ظاهری کاملاً مشابه با تویوتا آلیون T۲۶۰ در بازار چین عرضه شده. تیم دیزاین زوتی اگر به دزدی برند در روز روشن محکوم نمی‌شدند، حتی لوگوی تویوتا را هم از روی چهره این خودرو برنمی‌داشتند. (در تصویر زیر بهتر متوجه منظور ما از اسکی رفتن خواهید شد.)

به هر منوال، خودرو آریو در زمان عرضه با رقبایی از جمله برلیانس اچ ۳۳۰، جک اس ۳، کراس اوورهای mvmx۳۳ و چانگان ایدو روبرو بود و خریداران بایستی بر اساس لیست آپشن‌ها، پیشرانه، انتظارات و بودجه‌ای که برای خرید یک سدان چینی کم دردسر اختصاص داده بودند، تصمیم می‌گرفتند. ضعف بازار دست دوم و توزیع کمتر قطعات لوازم یدکی در مقایسه با خودروهای ترندتری مانند محصولات کرمان موتور و MVM، در بسیاری از موارد ماشین آریو را وادار به واگذاری رقابت می‎‌کرد.

طراحی سایپا آریو

با وجود اینکه کشورمان رنگ تویوتا آلیون t۲۶۰ را به خود ندید، اما عرضه ماشین آریو سایپا حداقل رخ این ماشین را به خیابان‌های ایران  نمایاند. در دیزاین این خودرو می‌توان محافظه کاری و دوری از المان‌های تهاجمی را مشاهده کرد. چراغ‌های زاویه دار و کشیده در کنار جلوپنجره‎‌ای مینیمال و کوتاه با خطوط افقی، رخ متفاوتی در مقایسه با خودروهای هم رده از جمله برلیانس h۳۳۰ ایجاد کرده‌اند. مه شکن‌های جمع و جور و خطوط ملایم سپر، ظاهر تقریباً رترو و کلاسیک خودروهای قبل از ۲۰۱۰ به ماشین آریو سایپا داده‌اند.

حتی اگر طرفدار مینیمالیسم باشید، در زاویه جانبی و پشتی این خودرو متوجه خواهید شد طراحی خودرو آریو سادگی را از حد گذرانده و تیپ خسته کننده‌ای در این خودرو ایجاد کرده است. البته همخوانی مناسب زوایای جلو و عقب خودرو با نیمرخ و انحنای بدنه، باعث می‌شود نتوانیم ایراد چندانی از بابت ترکیب بندی به ماشین زوتی آریو وارد کنیم. این ساختار برای کسانی که دنبال زرق و برق نباشند، راضی کننده است اما به طور کلی پای رقابت که وسط بیاید، چنگی به دل نخواهد زد.

در این جدول می‌توانید تصور بهتری از قامت و هیکل ماشین آریو سایپا پیدا کنید.

طراحی داخلی آریو

کابین سایپا آریو تقریباً به اندازه طراحی خارجی‌اش از سادگی و البته کپی‌کاری از تویوتا آلیون بهره گرفته است. جنس متریال به کار رفته در داشبورد از پلاستیک خشک تقریباً باکیفیت و صندلی‌ها چرم گرید ۲ هستند. در کنسول وسط خودرو هیجان خاصی دیده نمی‌شود و اگر جا داشت، زوتی حتی صفحه نمایشگر ۴ اینچی را هم بی‌خیال می‌شد.

ساختار قرارگیری اجزای داشبورد، لیور دنده متفاوت با آلیون ۲۰۰۷، دکمه‌های کنترل و فرمان D کات چهارشاخه مزین به لوگوی سایپا همراه دکمه‌های تعبیه شده روی آن، چیزی نیست که در رقابت با محصولاتی اندک بالاتر از زوتی Z۳۰۰، یک برگ برنده به حساب بیایند. به هر حال، این خودرو می‌تواند برای کسانی که عملکرد را در اولویت قرار می‌دهند و با سادگی مشکلی ندارند، مناسب باشد.

در بررسی سایپا آریو به ارگونومی نیز اعتراضی نشده است. این سدان چینی برای یک خانواده ۶ نفره مناسب است و فاصله محوری ۲.۷ متری، فضای پا و سر قابل قبولی ایجاد کرده‌اند.

پیشرانه خودرو آریو

یکی از نقاط قوت درباره خودرو آریو (یا زوتی Z۳۰۰)، استفاده از موتور تنفس طبیعی ۱.۶ لیتری ۴ سیلندر ۱۶ سوپاپه تحت لیسانس میتسوبیشی است. پیش از اینکه به عملکرد این موتور بپردازیم، نگاهی بیندازیم به جزئیات فنی و ماکسیمم خروجی که می‌توان از آن انتظار داشت.

ماکسیمم قدرت خودرو در دور موتور بالای ۵۰۰۰ خودش را نشان می‌دهد و در عمل، شتابی اندک بالاتر از ۱۲ ثانیه اما کمتر از ۱۵ ثانیه به نمایش می‎‌گذارد. مصرف سوخت ترکیبی سایپا آریو در بهترین حالت، چیزی حدود ۷.۷ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر است و در رانندگی شهری، امکان دارد تا صدی ۸ لیتر هم برسد.

گیربکس زوتی آریو

سایپا فرزند نه چندان خوش فروشش را با گیربکس‎‌های دستی ۵ سرعته و اتوماتیک ۴ سرعته روانه بازار کرد که نیروی خروجی موتور را به دیفرانسیل عقب انتقال می‌دادند. برای وزن ۱.۳ تنی این خودرو، این میزان قدرت پاسخگوی شتاب تند و تیزی نخواهد بود. از همین رو بسیاری از خریداران که خواهان رانندگی تند و تیز هستند، سایپا آریو را از لیست کاندیدهای احتمالی خط می‎‌زنند.

در جدول زیر می‌توانید مقایسه مشخصات فنی تیپ‎های اتومات و دنده‌ای آریو را مشاهده نمایید.

تست رانندگی سایپا آریو

اولین مزیتی که در رانندگی با خودرو آریو متوجه آن خواهید شد، دید مناسبی است که نقاط کور آزاردهنده را تا حد خوبی کاهش می‌دهد. فرمان هیدرولیکی زوتی آریو رانندگی نرم با هندلینگ استانداردی به همراه دارد. همانطور که اشاره کردیم، ارگونومی جای ایراد خاصی ندارد و می‎‌توان انتظار داشت که سفرهای خانوادگی بدون دردسر چندانی رقم بخورند.

گیربکس اتوماتیک تیپ ترونیک آریو، در دورهای بالا اندکی تأخیر دارد اما در نهایت، با مشکلات رایجی که در سدان‌های چینی دیده می‌شود (از جمله تقه زدن) روبرو نخواهید شد.

ضعف موتور سایپا آریو هنگامی مشخص می‌شود که تلاش کنید در سربالایی پیش بروید. با توجه به ضعف موتور در مسیرهای شیبدار، گیربکس اتوماتیک ۴ سرعته نیز تغییر خاصی ایجاد نمی‌کند و سر پیچ‌ها نیز بایستی احتیاط به خرج بدهید. ترمزهای مجهز به سیستم ضدقفل و EBD، کمی سنگین اما به موقع جا می‌خورند و امنیت تقریباً قابل قبولی به وجود می‌آورند.

در  تست سایپا آریو از لحاظ شتاب گیری، روی دنده D تیپ اتومات بیشترین زمان را برای پر کردن ۱۰۰ کیلومتر نیاز خواهید داشت که ممکن است از ۱۴ ثانیه هم فراتر برود. احتمالاً استفاده از موتوری با قدرت بالاتر و گیربکسی که توان از جا کندن این سدان تقریباً سنگین را داشته باشد، نتایج بهتری رقم می‎‌زد. به هر حال، قیمت آریو سایپا آن را در رده‌ای قرار داده است که انتظار بیش از این را نمی‌شود داشت.

تعلیق سایپا آریو یکی از نقاط قوت این خودرو به شمار می‎‌آید و خبری از کوبش در دورهای بالا و خشکی رانندگی نیست. تعلیق جلو از نوع مکفرسون و در پشت حالت Trailing arm به کار رفته و برای حد و اندازه این خودرو، عملکرد واقعاً خوبی نشان می‎‌دهد.

آپشن‌های ماشین سایپا آریو جدید

یکی از بزرگترین کاستی‌های سایپا آریو در مقایسه با زوتی Z۳۰۰، حذف شدن بسیاری از آپشن‌هایی است که اصولاً یک سدان استاندارد باید داشته باشد. به هر حال، لیست زیر آپشن‌هایی هستند که در حالت بیس از آریو سایپا می‎‌توانید انتظار داشته باشید.

- ترمز های چهار چرخ دیسکی مجهز به سیستم ضد قفل (ABS) و توزیع کننده نیروی ترمز (EBD)؛

- سیستم ضد سرقت(Immobilizer)؛

- کامپیوتر سفری؛

- شیشه و آیینه برقی؛

- گیربکس اتوماتیک تیپ ترونیک؛

- سنسور دنده عقب؛

- ایربگ راننده و سرنشین جلویی؛

- ساپورت USB، CD و MP۳؛

- صندلی ۶ حالته و مجهز به ایزوفیکس.

در حالت آپشنال این خودرو تجهیزات دیگری از جمله رینگ آلومینیومی، ایربگ جانبی، سانروف، سیستم GPS و تهویه مطبوع اتوماتیک نیز روی خودرو بسته می‌شوند. با توجه به اقتصادی بودن، به طور پیشفرض خبری از دوربین‌های عقب و جلو یا کروز کنترل نیست و خریداران بایستی به صورت سفارشی یا لوازم یدکی، این بخش‌ها را تهیه نمایند.

مزایا و معایب خودرو آریو سایپا

سایپا آریو بخریم یا نه؟

زوتی Z۳۰۰ یا همان سایپا آریو، شاید چهره‌ای مشابه محصول تویوتا داشته باشد و زیر کاپوتش از یک پیشرانه قدیمی میستوبیشی بهره ببرد، اما در نهایت از این سدان اقتصادی نمی‌توان انتظار داشت در حد و اندازه رقبای قدرتمندتری مانند مزدا ۳ و جک اس ۳ ظاهر شود. اگر انتظار یک رانندگی بی‎‌دردسر، دسترسی به نمایندگی‌های گسترده در سطح کشور و سهولت خرید قطعات را دارید، آریو سایپا می‌تواند برای شما راضی کننده باشد.

درحال حاضر خودروی آریو در ایران با توقف تولید مواجه است و مدل‌های کارکرده این اتومبیل در رنج قیمتی ۵۳۰ الی ۸۰۰ میلیون تومان معامله می‌شوند. استهلاک کم و تجربه رانندگی مطلوب، سایپا آریو را به یک ماشین خانوادگی قابل قبول برای تردد داخل شهری و مسافرت تبدیل می‌کند.

با این اوصاف، اگر می‌توانید مقداری بیشتر هزینه کنید، پیشنهاد می‌کنیم سراغ گزینه‌های بهترین مانند هیوندای اکسنت، میتسوبیشی لنسر ۱۶۰۰ و جک اس ۴ بروید. سدان‌های مشابه با اندکی تفاوت قیمتی (در حد ۳۰ درصد بیشتر) عملکرد بهتری از نظر پیشرانه، قدرت گیربکس و آپشن تحویل شما می‌دهند.