تفاوت موتور tu3 و tu5/ پژو 206 بخریم یا 405؟
موتورهای tu3 و tu5 دو مورد از پرکاربردترین پیشرانهها در محصولات ایران خودرو هستند که علیرغم قدیمی بودن، به دلیل استهلاک و دردسرهای نگهداری پایین کماکان محبوب هستند
به گزارش قیمت ۳۶۰؛ قبل از این که به تفاوت موتور tu۵ با tu۳ بپردازیم، بهتر است آشنایی مختصری با تاریخچه این موتورها و حضورشان در کشورمان پیدا کنیم.
موتورهای tu۳ و tu۵ هر دو از خانواده پیشرانههای سری TU گروه پژو – سیتروئن (PSA) هستند. این سری پیشرانهها که شامل ۶ موتور مختلف میشوند، نخستین بار در سال ۱۹۸۶ معرفی شدند و تا حدود ۲ دهه بعد کماکان با بهبودهایی در محصولات مختلف پژو و سیتروئن استفاده میشدند. البته از این ۶ موتور تنها دو موتور tu۳ و tu۵ به بازار ایران راه پیدا کردند.
پیشرانه tu۳ قدمت بیشتری در بازار کشورمان دارد و از سال ۱۳۸۰ با پژو ۲۰۶ به ایران راه پیدا کرد. این پیشرانه روی تیپهای ۱ تا ۳ پژو ۲۰۶ بازار ایران نصب شده است اما چون تیپهای ۱و ۳ پژو ۲۰۶ تولید نسبتاً محدودی داشتند، اکثر مردم پیشرانه tu۳ را با نام موتور پژو ۲۰۶ تیپ ۲ میشناسند.
پیشرانه مذکور علاوه بر پژو ۲۰۶ هاچ بک روی نسخه سدان این خودرو هم نصب شده است و تیپهای V۶، V۱۹ و V۲۰ پژو ۲۰۶ اس دی از موتور tu۳ بهره میبرند.
موتور tu۳ در ۱۰ نسخه مختلف توسط گروه PSA تولید میشد که این نسخهها بسته به سیستم سوخت رسانی (کاربراتوری یا انژکتوری) و برنامه ریزی نرم افزاری، قدرتی بین ۶۴ تا ۹۹ اسب بخار تولید میکردند. اما تنها یک نسخه از این پیشرانه که با کد tu۳ jp شناخته میشود، به بازار ایران راه پیدا کرده است. در ادامه بررسی تفاوت موتور tu۳ و tu۵ راجع به جزئیات فنی موتور tu۳ jp بیشتر صحبت خواهیم کرد.
با توقف تولید پژو ۲۰۶ در سال ۱۴۰۲، به نظر میرسید که پیشرانه tu۳ هم به پایان راه خود در بازار ایران رسیده است. اما ایران خودرو بلافاصله این موتور را روی یک نسخه از پژو ۲۰۷ نصب و تیپی جدید با نام ۲۰۷ tu۳ را معرفی کرد. موتور tu۳ در حال حاضر تیراژ تولید نسبتاً محدودی دارد و تنها روی همین تیپ از پژو ۲۰۷ نصب میشود.
در سمت دیگر، پیشرانه tu۵ را داریم که نخستین بار در سال ۱۳۸۲ و با پژو ۲۰۶ تیپ ۵ به بازار کشورمان راه پیدا کرد. پیشرانه tu۵ در آن زمان نسبت به سایر پیشرانههای مورد استفاده در خودروهای ایرانی بسیار مدرن و پربازده به نظر میرسید و خیلی زود جای خود را در دل خریداران باز کرد.
موتور tu۵ مثل tu۳ در ۱۰ نسخه مختلف از سوی گروه PSA تولید میشد که حداکثر قدرت بین ۸۹ تا ۱۲۳ اسب بخار را تولید میکردند. نسخه موجود در بازار ایران با کد tu۵ jp۴ شناخته میشود که در ادامه بررسی تفاوت موتور tu۵ با tu۳ بیشتر به جزئیات فنی آن خواهیم پرداخت.
موتور tu۵ بعد از تیپ ۵، روی تیپهای ۴ و ۶ پژو ۲۰۶ هاچ بک هم استفاده شد. اکثر نسخههای پژو ۲۰۶ اس دی هم که شامل تیپهای V۱، V۸، V۹ و V۱۰ میشوند هم قلب تپنده tu۵ را در سینه دارند.
محبوبیت و مزایای موتور tu۵ تا جایی بود که کم کم به یکی از پیشرانههای استراتژیک ایران خودرو تبدیل و علاوه بر پژو ۲۰۶، روی خانواده پژو ۲۰۷، پژو پارس، پژو ۴۰۵، رانا و حتی دانگ فنگ H۳۰ کراس هم استفاده شد. این پیشرانه کماکان جزو پیشرانههای پرتیراژ ایران خودرو است و در حال حاضر روی رانا پلاس سقف فلزی و اکثر نسخههای پژو ۲۰۷ نصب میشود.
پیشرانه tu۵ در سالهای اخیر دستخوش یکسری بهینه سازی شد و ec۵ نام گرفت. موتور ec۵ در خودروهایی مثل پژو ۳۰۱، سیتروئن سی الیزه و پژو ۲۰۰۸ استفاده میشد که ایران خودرو و سایپا هم در دوران برجام به واسطه همکاری با پژو و سیتروئن موفق شدند به دانش فنی این پیشرانه دست پیدا کنند. نتیجه این کار، تولید موتورهای tu۵ پلاس ایران خودرو و me۱۶ سایپا بود.
بنابراین باید بگوییم قلب تپنده خودروهای تارا، رانا پلاس پانوراما، نسخههای اتوماتیک جدید پژو ۲۰۷ و شاهین پلاس سایپا هم نسخهای از موتور tu۵ است.
تفاوت موتور tu۳ و tu۵ از نظر ساختار
ساختار پیشرانههای tu3 و tu5 به صورت کلی باهم متفاوت است و اگر بخواهیم به صورت خیلی جزئی به این تفاوتهای ساختاری بپردازیم، مطلب طولانی خواهد شد. فقط همین قدر بدانید که اصلی ترین تفاوت موتور tu3 و tu5 از نظر ساختار، در حجم و تعداد سوپاپها است.
موتور tu3 حجمی برابر با 1.4 لیتر (1360 سی سی) دارد و از 8 سوپاپ بهره میبرد. در حالی که موتور tu5 حجم 1.6 لیتر (1587 سی سی) دارد و 16 سوپاپه است.
همین حجم بالاتر و تعداد سوپاپ بیشتر باعث شده است تا موتور tu5 عملکرد و بازدهی بهتری نسبت به tu3 داشته باشد که در ادامه مقایسه موتور tu3 و tu5 بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
تفاوت موتور tu۳ و tu۵ از نظر بازدهی و عملکرد
موتور tu3 حداکثر قدرت 75 اسب بخار و حداکثر گشتاور 118 نیوتن متر را تولید میکند. این اعداد برای موتور tu5 به ترتیب به 105 اسب بخار و 142 نیوتن متر هستند. ناگفته نماند که نسخههای فرانسوی موتور tu5 (نصب شده در خودروهای تا قبل از مدل سال 1391) حداکثر قدرت 110 اسب بخار تولید میکردند اما بعد از ایرانیزه شدن این موتور، قدرت آن 5 اسب بخار کاهش پیدا کرد.
موتور tu3 به ازای هر یک لیتر حجم، حدود 54 اسب بخار قدرت تولید میکند. این مقدار در موتور tu5 تقریباً برابر با 66 اسب بخار است که نشان میدهد موتور tu5 از نظر بازدهی دست بالاتر را دارد.
موتور tu5 به دلیل حجم بالاتر نسبت به موتور tu3 مصرف سوخت بالاتری هم دارد اما این اختلاف در مصرف سوخت، اندک است و باید بگوییم که ارزش عملکرد فنی بهتر را دارد.