مورد عجیب بازار؛ مسیر خودرو از دلار جدا شد
قیمت خودرو در بازار آزاد برخلاف بالا رفتن قیمت دلار، افزایش آنچنانی نداشته است
به گزارش قیمت ۳۶۰؛ یکی از بیشترین افزایش‌های نرخ دلار ایران در سه ماه گذشته رخ داده است و این بار مقدار افزایش آن در این زمان کم بیشتر از ۴۰٪ بوده است! اتفاقی که با شدت کمتر در چند سال گذشته رخ داده بود ولی این بار یک فرق بزرگ با دفعات قبل وجود دارد و آن هم تاثیر نذاشتن آن بر روی بازار خودرو است.
میزان تاثیر افزایش قیمت دلار در سال‌های گذشته
در سال‌های گذشته شاهد بودیم که نوسات دلار تقریبا به صورت مستقیم بر روی قیمت خودروها تاثیر می‌گذاشت و به طور مثال امروز نسبت به سال ۱۳۹۶ قیمت دلار و خودرو با اختلاف کمی و تقریبا به یک میزان(حدود ۲۲ برابر) افزایش داشته‌اند. اما در سال‌های گذشته افزایش نرخ ارز تاثیر خود را به صورت آنی بر قیمت خودرو نشان می‌داد و حتی ممکن بود بسیاری از خودروها بیش از یک بار در روز دچار تغییر قیمت شوند!
به طور مثال قیمت یک تویوتا لندکروز مدل ۲۰۱۰ در سال ۱۳۹۶ از حدود ۲۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان به بیش از ۴۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان رسید و دلیل آن افزایش شدید قیمت دلار بود که تاثیر آشکاری بر قیمت‌ها داشت.
دلار از ۵۶ تا ۸۴ رفت٫ قیمت‌ها بالا نرفت!
در بهمن سال گذشته قیمت دلار حدود ۵۶٫۰۰۰ تومان بود و بعد از چند ماه ثبات از اواخر تابستان ۱۴۰۳ شروع به بالا رفتن کرد تا این که امروز به عدد ۸۴٫۰۰۰ تومان رسیده است و نکته جالب اینجاست که نه تنها قیمت بسیاری از خودروها بالا نرفته بلکه رکود شدید باعث شد تا قیمت بسیاری از مدل‌ها کاهش یابد.
به طور مثال(کاملا واقعی) یک توسان ۲۰۱۷ فول در بهمن سال گذشته به قیمت ۴٫۲۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان خریداری شد٬ همان ماشین در تیر ۱۴۰۳ به قیمت ۳٫۳۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان فروخته شد(که در این چند ماه قیمت دلار تقریبا ثابت بوده) و امروز بعد از افزایش ۴۵ درصدی دلار قیمت این خودرو حدود ۳٫۶۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان است!
اما اکنون به اصلی‌ترین دلایل این موضوع می‌پردازیم:
۱- انجام واردات خودرو
بیش از یک سال است که واردات خودرو به صورت منظم در حال انجام است و حدود ۶۰٫۰۰۰ خودرو تا امروز وارد خیابان‌ها شده است که با توجه به بسته بودن واردات از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ از سرگیری مجدد آن شوک قدرتمندی به بازار خودرو وارد کرد.
۲- کمبود شدید نقدینگی در بازار
حدود دو سال است که کمبود پول نقد تقریبا در تمامی اصناف دیده می‌شود و بازارهای بزرگی مانند ملک کاملا در رکود به سر می‌برند و اصطلاحا پول در بازار جریان پیدا نمی‌کند و خرید و فروش‌ها انجام نمی‌پذیرد.
این را هم اضافه کنیم که ثبت نام گسترده و منظم خودروهای وارداتی و حتی خودروهای مونتاژ هم مقدار عظیمی از نقدینگی دست مردم را از آن‌ها گرفته است و از بازار خارج کرده است.
۳- افزایش بیش از حد قیمت خودرو
در سال‌های گذشته قیمت خودرو آن‌قدر بالا رفته و نسبت به آن رشد درآمدها و کسب و کارها عقب مانده است که دیگر خرید و ارتقاء خودرو بسیار سخت شده است و هر کسی از عهده‌ی آن برنمی‌آید. به طور مثال اگر فردی که در حال حاضر یک سراتو سایپایی مدل ۱۳۹۶ داشته باشد(که دیگر موقع عوض کردنش است) و بخواهد مدل ۲۰۱۸ وارداتی آن را خریداری کند و ارتقاء بدهد باید حدود ۱٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان روی آن بگذارد که امروز تامین این عدد برای هر کسی قابل انجام نیست.
۴- حضور گسترده‌ی مدل‌های میان‌رده‌ی چینی
از سال ۱۴۰۰ حضور گسترده‌ی مدل‌های مونتاژ چینی تاثیر مهمی در بازار داشته است؛ به طوری که امروز بازار ۱٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تا ۲٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان(بزرگترین اندازه‌ی بازار خودروهای غیر ایرانی) در تصاحب مدل‌های چینی است که تنوع و تعداد بسیار بالای آن‌ها و نبود رقیب به انتخاب اجباری خریداران ختم شده است.
حال طبیعی است که عرضه‌ی بالا و جذابیت‌های ایجاد شده مانند اختلاف بین عدد ثبت‌نامی و عدد بازار آزاد باعث می‌شود قسمت عمده‌ی خریداران پول‌های خود را فقط به ثبت‌نام این خودروها بیاورند و بازار دیگر خودروها راکد شود.
۵- رشد شدید نرخ طلا و رمز ارزها در سال گذشته
در سال‌های گذشته خودرو شکل سرمایهای به خود گرفته بود و مردم برای حفظ ارزش پول خود اقدام به خرید خودرو می‌کردند؛ حال با توجه به انجام واردات خودرو و جو پایین آمدن قیمت خودرو و در مقابل رشد بسیار زیاد نرخ طلا و رمز ارزهایی مانند بیت‌کوین، مقدار بسیار زیادی از سرمایه‌ی مردم از بازار خودرو خارج و به این بازارها انتقال پیدا کرده است و طبیعتا رونق را از خودرو گرفته است.
نتیجه: خودرو دیگر کالای سرمایهای نیست!
در پایان باید گفت که با توجه به افزایش شدید قیمت خودرو در سال‌های گذشته و پایین آمدن توان خرید مردم و در مقابل شروع واردات٬ دیگر خودرو از گروه کالاهای سرمایهای بیرون آمده است و به احتمال زیاد تا زمانی که واردات در جریان باشد سرعت رشد آن از ارز بسیار کمتر خواهد بود.
