شکر کمیاب شد/ گرانی به جان کالاهای اساسی افتاد

به گزارش قیمت ۳۶۰؛ در سال گذشته تأمین شکر برای واحدهای صنعتی برخی استان‌ها به یکی از مشکلات اساسی تولیدکنندگان تبدیل شد. کاهش سطح زیرکشت چغندر به دلیل تأخیر در اعلام قیمت خرید تضمینی، افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل مواد اولیه و عدم تخصیص مناسب سهمیه شکر از جمله چالش‌هایی بودند که کارخانه‌های تولیدی با آن روبه‌رو شدند.

همچنین، واردات قند ارزان از سایر استان‌ها باعث شد بسیاری از تولیدکنندگان داخلی دچار مشکل شوند و حتی برخی واحدها تعطیل شوند.

از سوی دیگر، برخی گزارش‌ها از تخصیص نامشخص ۳۰۰۰ تن شکر به یک واحد خاص حکایت داشت؛ در حالی که سایر واحدهای صنعتی از دریافت سهمیه بی‌بهره ماندند. علاوه بر این، اجرای طرح توزیع شکر از طریق سامانه بازارگاه نیز باعث سرگردانی تولیدکنندگان شد و فرایند تأمین مواد اولیه را با تأخیر مواجه کرد.

کاهش عرضه در بازار جهانی چه تأثیری بر واردات و قیمت شکر در ایران دارد؟

بخشی از شکر موجود در کشور از طریق واردات تأمین می‌شود. بنابراین، میزان تولید و عرضه این محصول در بازار جهانی به‌طور مستقیم بر بازار داخلی ایران تأثیرگذار است.

جدول زیر که میزان واردات شکر از سال 1380 تا پایان دی ماه 1403 را نشان می‌دهد حاکی از این است که کشور بخشی از نیاز خود را از طریق واردات تأمین می‌کند و خودکفایی در این کالا محقق نشده است.

بر اساس اظهارات راوی گوپتا، مدیر اجرایی شرکت تولیدکننده بزرگ شری شوگرز، در حاشیه کنفرانس شکر دوبی، کاهش تولید شکر در هند، محدودیت‌های عرضه از سوی تایلند و اتحادیه اروپا و همچنین تقاضای بالا برای شکر سفید می‌تواند باعث افزایش قیمت جهانی این محصول شود.

اگر میزان عرضه در سطح جهانی کاهش یابد، تأمین آن برای ایران دشوارتر می‌شود؛ به‌ویژه اگر کشورهای صادرکننده مانند هند محدودیت‌هایی در صادرات اعمال کنند.

بر اساس اظهارنظر گوپتا مبنی بر اینکه قیمت جهانی شکر بالاتر از 530 دلار در هر تن باقی بماند، احتمالا هزینه‌های تأمین و واردات برای تجار ایرانی افزایش می‌یابد که این امر فشار مضاعفی بر قیمت‌های داخلی وارد می‌کند.

واکنش‌های داخلی به افزایش قیمت‌ها

در صورت افزایش قیمت شکر در کشور، احتمال احتکار و محدودیت عرضه آن توسط برخی فروشگاه‌ها وجود دارد. از سوی دیگر، صنایع وابسته مانند تولیدکنندگان مواد غذایی و شیرینی‌پزی نیز از این گرانی تأثیر می‌پذیرند.

رشد هزینه‌های تولید در این بخش می‌تواند بهای محصولات نهایی را افزایش داده و فشار اقتصادی بیشتری بر مصرف‌کنندگان وارد کند. علاوه بر این، برخی کارخانه‌ها در سال‌های گذشته با مشکل تأمین این ماده اولیه مواجه بوده‌اند که ممکن است بار دیگر موج اعتراض آن‌ها را در پی داشته باشد.

با توجه به تمام این مسائل، ایران همچنان نتوانسته در امر خودکفایی شکر موفق شود. کمبود عرضه جهانی و افزایش قیمت‌ها در بازارهای بین‌المللی می‌تواند بر قیمت و عرضه این کالا در ایران تأثیر بگذارد.