نرخ اضافه‌کاری 1403 چقدر است؟
دستمزد کار ساعتی کارگران در سال 1403، مبلغ 325,888 ریال تعیین شده است. بر همین اساس اضافه کاری را باید بر مبنای 1.4 برابر حقوق پایه در نظر بگیرند
کارمندان و کارگران مطابق با ماده ۵۱ قانون کار، موظف به انجام کار در ساعات معینی هستند. در صورت افزایش ساعت کار، کارفرما باید بر اساس این قانون به نیروهای کار اضافه کار پرداخت کند. به همین دلیل اطلاع از نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ برای شاغلان اهمیت بالایی دارد. با ما در این مطلب از وب‌سایت موسسه حسابداری تدبیر همراه باشید تا چگونگی محاسبه اضافه کار را در سال ۱۴۰۳ بررسی کنیم.
منظور از اضافه کاری چیست؟
اضافه کاری همان‌طور که از نامش مشخص است، انجام فعالیت‌های شغلی بیشتر از مدت‌زمان تعیین شده توسط قانون کار است. این قانون برای کارگران و کارمندان ساعات کار مشخصی را تعیین کرده است که در صورت افزایش این مدت، کارفرمایان باید بر اساس فرمولی مشخصی، به نیروها اضافه کاری پرداخت کند.
ساعات اضافه کاری کارگران به‌صورت زیر است:
- حداکثر ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه کار در روز
- حداکثر ۴۴ ساعت کار در هفته
بر همین اساس درصورتی‌که افراد شاغل در حوزه‌های مختلف کاری، بیشتر از مقدار تعیین شده کار کنند، کارفرما مکلف است نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ را طبق قانون کار به آن‌ها بپردازد. البته این موضوع برای مشاغل سخت و زیان‌آور متفاوت است. ساعت کاری این مشاغل حداکثر ۶ ساعت در روز و ۳۶ ساعت در هفته می‌باشد؛ بنابراین این کارگران نمی‌توانند از اضافه کار استفاده کنند.
از سوی دیگر یک نکته را نباید فراموش کنید. اضافه کاری زمانی اعتبار دارد که ساعات کاری موظف کارگران در طول یک ماه کامل شده باشد. به‌عنوان مثال اگر فردی در هفته قبل ۴۲ ساعت کار کرده باشد و در این هفته ۲ ساعت بیشتر به فعالیت شغلی بپردازد، این ۲ ساعت جبران کسری هفته گذشته او بوده است و اضافه کار به‌شمار نمی‌رود.
شرایط پرداخت اضافه کاری ۱۴۰۳ به کارگران
یکی از اصلی‌ترین موضوعات چالشی در نهادهای حاکم برای حل اختلاف کارفرما و کارگر، عدم اطلاع کارگران از شرایط پرداخت نرخ ساعت اضافه کاری است. این به آن معنا است که کارگر نمی‌تواند به‌صورت خودجوش ساعات بیشتری را کار کرده و بعد درخواست اضافه کار کند. بر همین اساس حتما باید دو شرط برای پرداخت نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ رعایت شوند.
این دو شرط عبارت‌اند از:
- موافقت کارگر: به این معنا که کارفرما نمی‌تواند کارگر را مجبور به اضافه کار کند
- پرداخت ۴۰ درصد اضافه بر مزد هر ساعت: به این معنا که نمی‌توان کمتر از این مبلغ برای کارگران در نظر گرفت
شناخت انواع اضافه کاری برای تعیین نرخ ساعت اضافه کاری در سال ۱۴۰۳
برای تعیین نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ شناخت انواع مختلف اضافه کاری بسیار اهمیت دارد. معمولا کارفرمایان متناسب با ویژگی‌های چهار دسته اصلی از اضافه کاری‌ها، مبالغ پرداختی به نیروهای کاری خود را پرداخت می‌کنند. بر همین اساس در جدول زیر اطلاعت کاملی از انواع اضافه کاری و شرایط محاسبه آن‌ها را آورده‌ایم.
| نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ بر اساس انواع اضافه کاری | |
| نوع اضافه کاری | میزان اضافه کاری به ازاری هر ساعت |
| اضافه کاری عادی | ۴۰ درصد مزد بر مزد عادی برای هر ساعت |
| اضافه کاری به ازای هر ساعت | ۱۸۰ درصد مبلغ مزد عادی برای هر ساعت |
| اضافه کاری در شب کاری | ۱۷۵ درصد |
| اضافه کاری روز تعطیل | ۱۷۵ درصد |
| اضافه کاری در قراردادهای پاره‌وقت | متناسب با نوع قرارداد |
حداکثر میزان ساعات اضافه کاری در سال ۱۴۰۳
سازمان کار برای حداکثر میران اضافه کار در اسل ۱۴۰۳، سقف مشخصی را تعیین کرده است. باتکیه‌بر این قانون مدت‌زمان اضافه کاری نباید بیشتر از ۴ ساعت در روز و ۱۲۰ ساعت در ماه باشد. البته درصورتی‌که کارفرما با کارگران توافق کند که بیشتر از این میزان به فعالیت کاری بپردازند، باید مازاد اضافه کاری ماهانه را به‌عنوان اضافه کار غیر قانونی پرداخت کند. این میزان دستمزد به اندازه ۱۲۰ درصد دستمزد عادی است.
نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ را چگونه محاسبه می‌کنند؟
دستمزد کار ساعتی کارگران در سال ۱۴۰۳، مبلغ ۳۲۵,۸۸۸ ریال تعیین شده است. بر همین اساس اضافه کاری را باید بر مبنای ۱.۴ برابر حقوق پایه در نظر بگیرند. برای محاسبه نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ فرمول ساده‌ای وجود دارد که کارگران و کارفرمایان می‌توانند با استفاده از آن به‌سادگی میزان اضافه کاری را محاسبه می‌کنند. این میزان بر اساس حقوق ماهیانه دریافتی است و باید متناسب با میزان حقوق خود اضافه کار را تعیین کنید.
بر همین اساس فرمول نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ عبارت‌اند از:
هر ساعت اضافه کاری = ۲۲۰ ÷ حقوق ماهانه دریافتی × ۱.۴
نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳
بر اساس فرمول نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳، مبلغ اضافه کاری کارگران، معادل ۴۶۹ هزار و ۶۰۷ ریال به ازای هر ساعت اضافه کاری است.
مالیات اضافه کاری؛ واقعیت یا شایعه؟
سوال بسیاری از کارگران در زمان محاسبه نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ این است که آیا به ساعات اضافه کاری آن‌ها مالیات تعلق می‌گیرد؟ در جواب باید گفت که حقوق و مزایای کارگران شامل تمام عایدی‌های نقدی و غیر نقدی می‌شود. با دریافت اضافه کار توسط کارگران، مسلما حقوق آن‌ها افزایش می‌یابد؛ بنابراین آن‌ها هم باید مالیات این پول را بپردازند و هم باید حق بیمه آن را پرداخت کنند.
نرخ ساعات اضافه کاری در مشاغل مختلف یکسان است
فرقی نمی‌کند در چه نوع حوزه‌ای فعالیت می‌کنید. قانون کار فرمول ثابت و مشخصی را برای تعیین نرخ ساعت اضافه کاری ۱۴۰۳ در نظر گرفته است. به همین دلیل حتما در زمان عقد قرارداد به این نکته توجه داشته باشید که بر اساس قانون کار اضافه کار دریافت کنید.
کارگران در چه شرایطی می‌توانند اضافه کار دریافت کنند؟
برای دریافت اضافه کار باید دو شرط موافقت کارگر و پرداخت ۴۰ درصد اضافه بر مزد در هر ساعت وجود داشته باشد تا آن‌ها بتوانند اضافه کار دریافت کنند.
آیا کارگران مشاغل سخت نیز در سال ۱۴۰۳ مشمول دریافت اضافه کار می‌شوند؟
خیر. با توجه به این که ساعت کار هفتگی این کارگران، شش ساعت در روز است، اضافه کار به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد.
حداکثر میزان ساعات اضافه کار در ۱۴۰۳ چقدر است؟
کارگران می‌توانند حداکثر ۱۲۰ ساعت در ماه اضافه کار کنند. در صورت بیشتر شدن این میزان کارفرما باید مبلغ اضافه کار را به اندازه ۱۲۰ درصد از دستمزد عادی به آن‌ها بپردازد.
