چک‌های الکترونیک معضلات معاملاتی را رفع می‌کند؟

قیمت ۳۶۰- به گفته مسئولان، در حال حاضر ۱۲ بانک در زمینه ارائه خدمات چک الکترونیک فعال هستند و زیرساخت‌­های فنی چک الکترونیک در همه ۳۰ بانک کشور بطور کامل فراهم شده است.

به موجب تکلیف قانونی مندرج در تبصره ماده (۱) قانون «اصلاح قانون صدور چک» مصوب سال ۱۳۹۷، زیر ساخت صدور و تبادل چک الکترونیکی موسوم به سامانه چکاد از آبان ماه سال ۱۴۰۱ شروع به فعالیت کرد و بر این اساس توسعه محصول در چارچوب قوانین و مقررات مترتبه در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت.

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی مهران محرمیان، اسفند ماه سال گذشته از صدور ۴۵۰ هزار دسته چک الکترونیک در شبکه بانکی خبرداد و گفت: در حال حاضر ۱۲ بانک در زمینه ارائه خدمات چک الکترونیک فعال هستند و زیرساخت ­های فنی چک الکترونیک در همه ۳۰ بانک کشور بطور کامل فراهم شده است. به این معنا که همه بانک­ ها، چک الکترونیک سایر بانک ­ها را می­ پذیرند و نقد می ­کنند.

در ادامه هم نعمت زاده یکی از کسبه بازار بزرگ تهران گفت: با آمدن چک الکترونیکی دیگر دردسر‌های چک فیزیکی یا همان کاغذی را نداریم در گذشته بار‌ها و بار‌ها چک را گم می‌کردم، اما اکنون دیگر خبری از مفقودی نیست همچنین صرفه جویی خوبی هم در بحث زمان برای من شکل گرفته است.

پویان زاده دیگر کسبه بازار هم گفت: چک الکترونیکی بسیاری از مشکلات ما از جمله بحث کلاهبرداری را حل کرده، اما‌ای کاش تمام بانک‌ها این خدمت را ارائه دهند و فرهنگسازی برای استفاده از آن شکل گیرد.

در ادامه هم مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی گفت: در حال حاضر چک‌های الکترونیک هر بانک در ابزار‌های الکترونیک همان بانک قابلیت نقد شدن دارند و با توجه به اینکه مزیت اصلی این نوع چک این است که برای نقد شدن آن نیاز به مراجعه به شعبه نیست، زیرساخت‌های فنی نقد شدن چک هر بانک در ابزار‌های بانک­‌های دیگر از طرف بانک مرکزی فراهم شده و باید بانک­‌ها توسعه ابزار‌های خود را در دستور کار قرار دهند.

به تدریج چک دیجیتال جای خود را بین مردم پیدا خواهد کرد

همچنین او با بیان اینکه به تدریج چک دیجیتال جای خود را در بین مردم پیدا خواهد کرد گفت: با حذف فیزیک چک طی سه سال آینده همه چک­‌ها الکترونیکی خواهند شد. با ایجاد سقف اعتباری برای چک آخرین گام برای اجرای پروژه چک الکترونیک برداشته خواهد شد و در صورت اجرای آن آمار کلاهبرداری توسط چک، آمار چک برگشتی و زندانیان چک برگشتی بیش از پیش کاهش پیدا خواهد کرد.

افزایش شفافیت معاملاتی با چک الکترونیکی

اما این ابزار پرداخت مزیت‌های دیگری هم دارد که فرزانی کارشناس امور بانکی در خصوص آن اظهار کرد: این نوع چک جذابیت‌های خودش را دارد. تسریع در صدور چک، حذف دخل، تصرف و جعل توسط دارنده چک و کاهش مراجعه حضوری از مزیت‌های آن محسوب می‌شود. اقدام به صدور چک‌های الکترونیکی و استفاده از فناوری اطلاعات در مبادلات سبب کاهش هزینه‌های مبادلاتی می‌شود. همچنین تسریع و شفافیت در معاملات را می‌تواند به همراه داشته باشد که این مورد می‌تواند به اقتصاد کشور کمک کنند.

دیگر کارشناس اقتصادی سیاوش غیبی‌پور گفت: همانطور که اعلام شده گام آخر برای چک بحث ایجاد سقف اعتباری است زمانی که این مهم عملیاتی شود در حوزه چک الکترونیکی قطعا بیش از بیش شاهد کاهش آمار کلاهبرداری بواسطه چک خواهیم بود که در این راستا نیاز است علاوه بر افزایش فرهنگسازی اقدامات مربوطه هم سرعت گیرد.

۲۸ اسفند سال گذشته بانک مرکزی دستورالعمل اجرایی چک الکترونیک و تفاوت‌های آن با چک کاغذی را به شبکه بانکی ابلاغ کرد. حالا باید منتظر ماند و دید توسعه و گام آخر بحث چک الکترونیکی چگونه پیش خواهد رفت؟