مدرن اما تنبل؛ بررسی مشخصات شاهین پلاس

به گزارش قیمت ۳۶۰؛ در تیرماه ۱۳۹۷ بود که سایپا در نمایشگاه خودروی شیراز برای اولین بار از سدان جدید خود با نام رهام رونمایی کرد که بعداً به شاهین تغییر نام داد. این خودرو محصول بسیار مهمی برای سایپا محسوب می‌شد زیرا باعث شد سرانجام این شرکت از پلت‌فرم قدیمی X۲۰۰ که ریشه‌های آن به پراید بازمی‌گشت فاصله بگیرد و با خودرویی مدرن‌تر وارد بخش بالاتر بازار شود.

بااین‌حال، داستان پیشرانهٔ شاهین به کلافی سردرگم تبدیل شد. سایپا ابتدا قصد داشت در شاهین از پیشرانهٔ ۱.۶۵ لیتری برلیانس استفاده کند ولی به دلیل وضع تحریم‌های سنگین و قطع ارتباط برلیانس با شرکت ایرانی، این برنامه محقق نشد. پس‌ازاینکه مذاکرات برای استفاده از موتور EF۷ ایران‌خودرو در شاهین هم به نتیجه نرسید، سایپا چارهٔ کار را در توربوشارژ کردن همان پیشرانهٔ قدیمی هشت سوپاپ M۱۵ دید که سال‌ها در خانوادهٔ تیبا استفاده می‌شد.

این موتور اما به دلیل اصلی ناکامی شاهین در بازار تبدیل شد زیرا خریداران ترجیح دادند بجای شاهین با موتور توربوشارژ پراستهلاک و کم‌بازده سراغ رقبایی مثل تارا و دنا پلاس بروند. درنتیجه، شاهین با وجود برخورداری از پلت‌فرم نسبتاً مدرن برگرفته از نسل دوم تویوتا یاریس و طراحی قابل‌قبول، به دلیل پیشرانهٔ نامناسب، نتوانست آن‌طور که باید در بازار موردتوجه قرار گیرد. به همین دلیل، سایپا به دنبال پیشرانهٔ بهتری برای شاهین بود تا بتواند نقطه‌ضعف اصلی آن را برطرف کند. بدین ترتیب، نهایتاً در فروردین ۱۴۰۲، خط تولید نسخهٔ سایپا از موتور TU5 در مگا موتور با نام ME16 افتتاح شد. سدان سایپا با این موتور جدید، شاهین پلاس نام گرفت و از اواسط سال ۱۴۰۳ راهی بازار شد.

مشخصات فنی شاهین پلاس

همان‌طور که اشاره شد، پیشرانه ME16 نسخهٔ سایپا از موتور TU5 محسوب می‌شود. داستان دستیابی سایپا به این موتور به دوران برجام بازمی‌گردد یعنی زمانی که سیتروئن طی قراردادی، جواز تولید پیشرانهٔ EC5 (نسخهٔ بروز شدهٔ موتور TU5) را به سایپا داد. با برهم خوردن برجام و خروج سیتروئن از ایران اما سایپا توانست این پیشرانه را در مگا موتور بومی‌سازی کند؛ بنابراین، پیشرانهٔ ME16 درواقع بر اساس موتور EC5 پژو-سیتروئن ساخته شده و به همین دلیل تفاوت‌هایی با موتور TU5 ایران‌خودرو دارد. ازجمله تفاوت‌های موتور ME16 با TU5P می‌توان به ساختار متفاوت بلوک سیلندر، اجزای سرسیلندر، رینگ‌های پیستون و یاتاقان‌ها، پاشش سوخت و سیستم جرقه‌زنی اشاره کرد. این موتور ۱۶ سوپاپ، ۱۱۱ اسب بخار قدرت و ۱۵۰ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند. این یعنی موتور سایپا ۲ اسب بخار قدرت کمتر و ۶ نیوتن متر گشتاور بیشتری نسبت به پیشرانهٔ TU5P ایران‌خودرو دارد.

ازآنجایی‌که موتور ME16 بر اساس EC5 ساخته شده و بلوک متفاوتی با موتور TU5P دارد، گشتاور بیشتری تولید می‌کند. علاوه بر پیشرانه، یکی دیگر از تغییرات بزرگ شاهین پلاس را در انتقال نیرو می‌بینیم. سایپا این خودرو را ابتدا فقط به‌صورت اتوماتیک به بازار عرضه کرده اما برخلاف شاهین اتوماتیک قبلی که از گیربکس CVT استفاده می‌کند، شاهین پلاس به گیربکس شش سرعته اتوماتیک ساخت شرکت چینی DAE مجهز شده است. این همان گیربکسی است که در محصولات ایران‌خودرو مثل تارا اتوماتیک و دنا پلاس اتوماتیک هم استفاده می‌شود. شاهین پلاس با این قوای محرکه جدید در هر صد کیلومتر ۷.۲ لیتر بنزین مصرف می‌کند. ترمزهای شاهین پلاس در جلو و عقب دیسکی است و از رینگ‌های ۱۵ اینچی آلومینیومی با لاستیک‌های ۱۸۵ استفاده می‌کند.

امکانات و تجهیزات شاهین پلاس

شاهین پلاس از تمام امکاناتی که قبلاً در شاهین CVT دیده بودیم شامل کنترل کشش و کنترل پایداری، آینه‌های جانبی تاشو برقی با گرم‌کن، دوربین دید عقب، چراغ‌های اتوماتیک، استارت دکمه‌ای و ورود بدون کلید، نمایشگر ۱۰ اینچی، سانروف، کروز کنترل، دو ایربگ، دی‌لایت، سیستم تهویه خودکار و… بهره می‌برد ولی علاوه بر این موارد، به لیست امکانات شاهین پلاس سه مورد جدید شامل تنظیم برقی ۶ جهته صندلی راننده، گرم‌کن صندلی‌های جلو و شیشه‌های دودی عقب هم اضافه شده است تا این خودرو حالا بهتر بتواند با سدان‌های ایران‌خودرو رقابت کند هرچند که هنوز هم فقدان مواردی مثل سنسور باران و ایربگ‌های جانبی احساس می‌شود.

طراحی ظاهری و داخلی شاهین پلاس

شاهین پلاس در بیرون هیچ تفاوتی با نسخهٔ معمولی ندارد که این می‌تواند برای خریدارانی که قرار است در بازار بیش از یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان برای خرید این خودرو پرداخت کنند ناخوشایند باشد. بهتر بود سایپا در این مدل با توجه به تغییر کامل قوای محرکه و همین‌طور گذشت حدود شش سال از زمان معرفی شاهین، تغییراتی هرچند جزئی در طراحی شاهین پلاس ایجاد می‌کرد و با ویژگی‌هایی مثل رینگ‌های جدید، گرافیک جدید چراغ‌ها و الگوی داخلی جدید جلوپنجره، کمی ظاهر این خودرو را بروز می‌کرد. شاهین پلاس در داخل اما در داخل بهبودهایی را تجربه کرده است. مهم‌ترین تغییر داخلی این خودرو، بهره‌مندی از تریم دورنگ جدید مشکی و کرم است که در کنار تزئینات طرح چوب بجای نمونهٔ نقره‌ای یا مشکی که در شاهین معمولی می‌بینیم، فضای لوکس‌تری را ایجاد کرده است. در شاهین پلاس دسته‌دنده هم تغییر کرده و طراحی ظریف‌تری پیدا کرده است و کیفیت متریال هم کمی بهتر شده است اما ولی طراحی داخلی بدون تغییر باقیمانده و همچنان رنگ و بوی کهنگی دارد.

رانندگی و سواری شاهین پلاس

هرچند استفاده از پیشرانهٔ مدرن‌تر در شاهین پلاس اتفاق مثبتی محسوب می‌شود ولی توان این پیشرانه برای وزن نسبتاً سنگین ۱۳۳۰ کیلوگرمی خودرو چندان کافی نیست. پیشرانهٔ TU5P حتی در تارا V4 اتوماتیک هم با کمبود توان مواجه است و ازآنجایی‌که شاهین پلاس نزدیک به صد کیلوگرم از تارا V4 سنگین‌تر است، گشتاور پایین موتور ME16 (حتی با وجود افزایش ۶ نیوتن متری نسبت به TU5P) خصوصاً در کنار گیربکس اتوماتیک و زمانی که خودرو پر از سرنشین باشد می‌تواند مشکل‌ساز شود. به همین دلیل، شاهین پلاس اساساً خودروی نسبتاً تنبلی خواهد بود درحالی‌که موتور توربوشارژ قدیمی شاهین با تمام مشکلاتی که دارد، کشش نسبتاً مناسبی را برای خودرو فراهم می‌کند. بااین‌حال، گیربکس شش سرعتهٔ اتوماتیک جدید عملکرد بهتری نسبت به گیربکس CVT قبلی دارد زیرا یکی از مشکلات ذاتی گیربکس‌های CVT، تأخیر واکنش در آغاز حرکت و شتاب گیری است که این مشکل در شاهین CVT هم دیده می‌شد.

رقبای شاهین پلاس

اصلی‌ترین رقبای شاهین پلاس در حال حاضر، تارا V4 اتوماتیک و دنا پلاس توربو اتوماتیک هستند. هر سهٔ این خودروها تقریباً در یک بازهٔ قیمتی قرار دارند. شاهین پلاس و تارا V4 از لحاظ قوای محرکه کاملاً باهم یکسان هستند و انتخاب از بین آن‌ها بیشتر موضوعی سلیقه‌ای خواهد بود ولی دنا پلاس از پیشرانهٔ توربوشارژ قوی‌تری بهره می‌برد که شتاب و کشش بسیار بهتری را نسبت به شاهین پلاس فراهم می‌کند ولی از سوی دیگر، استهلاک بالاتری هم دارد و با مشکلات و ایرادات شایع موتور EF7 توربو مواجه است.

مزایا و معایب شاهین پلاس

ازجملهٔ مزایای شاهین پلاس می‌توان به برخورداری از پیشرانهٔ مدرن‌تر و کم‌استهلاک‌تر، گیربکس بهتر، پلت‌فرم نسبتاً مدرن و ایمنی بالاتر نسبت به دیگر خودروهای داخلی اشاره کرد درحالی‌که از سوی دیگر، توان کم موتور برای وزن سنگین خودرو، کمبود برخی امکانات مثل ایربگ‌های جانبی و ظاهر یکسان با دیگر نسخه‌های شاهین هم از معایب این محصول گران‌قیمت سایپا محسوب می‌شوند.

مزایا

• پیشرانهٔ مدرن‌تر و کم‌دردسر
• گیربکس اتوماتیک بهتر
• پلت‌فرم نسبتاً مدرن
• ایمنی بیشتر از رقبای ایران‌خودرو

معایب

• ظاهر یکسان با شاهین معمولی
• طراحی داخلی قدیمی
• توان کم پیشرانه نسبت به وزن
• کمبود برخی امکانات
• قیمت بسیار گران‌تر

قیمت و ارزش خرید

آخرین قیمتی که سایپا برای شاهین پلاس اعلام کرده، ۸۶۲ میلیون تومان است درحالی‌که این خودرو در بازار با قیمت عجیب یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان خریدوفروش می‌شود. با این رقم، شاهین پلاس با توجه به ویژگی‌هایی که ارائه می‌کند، ارزش خرید چندانی نخواهد داشت زیرا با صد میلیون تومان کمتر، می‌توانید سراغ تارا V4 بروید که قوای محرکهٔ یکسانی را با وزن کمتر و امکانات بیشتر ارائه می‌کند. دنا پلاس توربو اتوماتیک نیز با قدرت و کششی به‌مراتب بیشتر از شاهین پلاس، حدود صد میلیون تومان ارزان‌تر است. به‌طورکلی، اگر خواهان یک سدان خانوادگی جادار با طراحی نسبتاً بروز، امکانات نسبتاً مناسب و استهلاک پایین هستید، می‌توانید به شاهین پلاس فکر کنید ولی با این قیمت، گزینه‌های دیگری هم خواهید داشت که دو نمونه از اصلی‌ترین آن‌ها را ذکر کردیم.

جدول مشخصات فنی شاهین پلاس