فاصله 60 درصدی دستمزد و هزینه کارگران/ کف دستمزد کارگران چقدر است؟

شکاف دستمزد و هزینه های کارگران روز به روز در حال عمیق تر شــدن اســت؛ اتفاقی که این روزها سفره های خانوارهای دهک های پایین جامعه را به شدت بی رنگ کرده اســت. بنا به گفته نمایندگان کارگری، دستمزد ۱۱ میلیون تومانی در حال حاضر فاصله ۶۰ درصدی با حداقل رقم سبد معیشت دارد و همین موضوع به خوبی نشان می دهد که ســفره کارگران چقدر کوچک شده و قدرت خریدشان کاهش پیدا کرده است.

به اعتقاد کارگران، عقب افتادگی از نیازها و سبد معیشت به حدی چشــم گیر هســت که دیگر امروزه درصدی افزایش هم به نظر نمی رســد بتواند عقب افتادگی ها را جبران کند.در این شــرایط، حالا گفته می شود که در مجلس طرحی برای افزایش حقوق کارگران متناسب با تورم تدوین شده است.

میثم ظهوریان، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این خصوص توضیح می دهد: طبق ماده ۴۱ قانون کار بایــد افزایش حقوق با توجه به نرخ تورم انجام شود؛ کلمه با توجه ابهام دارد و به همین دلیل در سال های گذشته به ویژه از سال ۱۳۹۷ و به غیر از ســال ۱۴۰۱ عمال افزایش حقوق ها کمتر از نرخ تورم بوده است.وی یادآور می شود: برای مثال، سال گذشته افزایش حقوق کارگران ۲۲ درصد با نرخ تورم ۴۵ درصد بود.

تفسیر دولت این است که چون در قانون عبارت با توجه آمده، الزامی بــرای این کار وجود ندارد، بنابراین ما سعی کردیم این ابهام را در قانون حل کنیم و ماده ۴۱ قانون کار اینگونه اصلاح شــود که افزایش حقوق حداقل به میزان نرخ تورم باشــد

.ظهوریان تاکید می کند: در صورت تصویب ایــن قانون وقتی نرخ تــورم ۴۵ درصد باشد، حقوق کارگر هم باید ۴۵ درصد افزایش پیدا کند. انتظار می رود که با این اصلاحیه ابهام حقوقی رفع شود.

تغییر قانون به افزایش دستمزد به میزان تورم کمک می کند؟

علی رضــا میرغفــاری، نماینــده کارگران در شــورای عالی کار در واکنش به طــرح جدید نماینــدگان برای تغییر در دســتمزد کارگــران، می گوید: چند نکته وجود دارد که باید در این جا به آن اشــاره کنیم. در ســال ۱۳۶۹ که قانون کار نگارش و مصوب شد، حالا یا شیطنت های نگارشی و یا ضعف های حقوقی باعث شــد کــه از واژه هایی استفاده شود که تفسیر به رای شود.

وی می افزاید: بند یک ماده ۴۱ قانون کار صراحتا اشاره می کند که حداقل دســتمزد باید با توجه بــه تورم تعیین شود. حالا این با توجه، تفسیر به رای می شود و از لحاظ حقوقی می گویند ایراداتی در آن است که افزایش دســتمزد عین تورم یا برابر با تورم نیســت و ما می توانیم کمتر و یا برابر و یا بیشتر از تورم، دستمزد را اضافه کنیم.

نماینده کارگران در شورای عالی کار با اشاره به طرح مجلس برای تغییر این بخش از قانون کار، تصریح می کند: این کــه می خواهند قانون را تغییر دهند و کلمه با توجه به تورم به کلمه به میزان تورم تغییر کند، نقطه مثبت و حرکت رو به جلویی هست، ولی این سوال مطرح است که صرفا با تغییر قانون، دستمزدها به میزان تورم افزایش پیــدا می کند؟ این موضوع جای بحث است.

میرغفاری متذکر می شود: ماده ۱۲۵ قانون مدیریت خدمات کشوری هم صراحتا اشاره می کند که دستمزد باید به میزان تورم افزایش پیدا کند، اما ما شاهد این موضوع هســتیم که طی سال های گذشته دولت ها ایــن کار را انجام ندادنــد و حتی بعضا دســتمزدهای مشــمولین قانون مدیریت خدمات کشوری هم کمتر از تورم افزایش پیدا کرده اســت.

وی ادامه می دهد: حالا با همه این تفاســیر، امیدواریم که حرکت رو به جلویی اتفاق بیفتد، اما من خودم به شخصه اعتقاد دارم که صرفا با تغییر یک کلمه در یک ماده قانونی، تغییرات بایسته و شایسته ای که به افزایش حقوق عادالنه کارگران منجر شــود و در نهایت، عقب ماندگی ها را جبران کند، اتفاق نمی افتد. من امیدوارم همیــن حداقلی ها هم به نتیجه مطلوب برسد.

دستمزد ۶۰ درصد از سبد معیشت عقب است

نماینده کارگران در شــورای عالی کار در پاســخ به این ســوال که در حال حاضر رقم دســتمزد چقدر از تورم عقب اســت؟ می گوید: مــاده ۴۱ قانــون کار، دو مورد صراحــت دارد.

در بند یک قانــون کار آمده که حداقل دستمزد با توجه به تورم افزایش پیدا کند. در بند ۲ هم آمده که حداقل دســتمزد باید به میزانی افزایش پیدا کند که بدون در نظر گرفتن شــرایط روحی، جسمی و جنسی بتواند نیازهای یک خانواده را که مراکز رسمی اعلام می کنند، تامین کند.

میرغفاری می افزاید: این که تورم هر سال چقدر اســت، مشخص است و این افزایش هایی هم که داشتیم و کمتر از تورم طی سال های گذشته بوده است، همه نشــان می دهد سفره کارگران روز به روز کوچک می شــود و قدرت خریدشان کاهش پیدا می کند، اما عقب افتادگی از نیازها و ســبد معیشت به حدی چشــم گیر هســت که دیگر امروزه با درصدی افزایش هم فکر نمی کنم بتوانیم عقب افتادگی را جبران کنیم.وی متذکر می شــود: حداقل رقم ســبد معیشت کارگران در حدود ۲۳ میلیون تومان است و این در حالی است که حداقل دســتمزد برای یک خانواده با ب ُعد ۲.۳ نفر، ۱۱ میلیــون و ۱۰۰ هزار تومان اســت و این یعنی در حدود ۱۲ میلیون تومــان و ۶۰ درصد میان حداقل دستمزد با حداقل سبد معیشت کارگران فاصله است.

دســتمزد ۱۴۰۴ کارگران بیش از تورم اضافه می شود؟

نماینده کارگران در شــورای عالی با اشــاره به رویکرد دولــت چهاردهم به دســتمزد کارگــران، می گوید: با توجه بــه شــعارهای انتخاباتی که نامزدهــای اصلی ریاســت جمهوری داشــتند و همگی تاکید بر جبران عقب افتادگی هــا داشــتند، دیگر حداقــل اتفاقی که می افتد، امســال در شــورای عالی کار بــرای افزایش دســتمزد به میزان تورم چانه زنــی نکنیم.

میرغفاری تاکید می کند: در واقع امید ما این است که چانه زنی ها برای افزایــش دســتمزد به میــزان بیشــتر از تورم برای جبران عقب افتادگی دســتمزد نســبت به سبد معیشــت صورت گیرد. یعنی ما به صورت پیش فرض افزایش به میــزان تورم را پذیرفتیم و قرار اســت برای جبــران عقب افتادگــی از ســبد معیشــت چانه زنی کنیم