گوشبُری با بنزین سیار؛ فروش سوخت با 10 برابر قیمت
قیمت بنزین در جایگاههای سیار سوخت در تهران با ۱۰ برابر قیمت رسمی به فروش میرسد
در حالی که قیمت رسمی بنزین آزاد در کشور به ازای هر لیتر ۳ هزار تومان تعیین شده است، بررسیهای میدانی حاکی از آن است که برخی از جایگاههای سیار سوخت در تهران با بیتوجهی به این نرخ مصوب، بنزین را بین ۲۵ تا ۳۵ هزار تومان به فروش میرسانند. به این قیمتهای گزاف، برخی از این جایگاهها حتا مبالغی با عنوان «هزینه ورودی» نیز از مشتریان دریافت میکنند، که منجر به افزایش هزینه نهایی برای رانندگان و مصرفکنندگان میشود.
بحران نظارت؛ جایگاههای سیار بدون کنترل؟
موضوع فروش بنزین با چنین قیمتهای نجومی، حکایت از ضعف شدید نظارتی بر عملکرد جایگاههای سیار دارد. این جایگاهها که در بسیاری از مناطق پرتردد تهران فعالیت میکنند، به خصوص در نقاطی که دسترسی به پمپبنزینهای ثابت محدود است، به جای ارائه خدمات ضروری، به یک منبع درآمد سودجویانه برای برخی افراد تبدیل شدهاند. در واقع، این وضعیت به گونهای است که عدم نظارت کافی، به آنها اجازه داده است که از نیاز مردم به سوخت بهرهبرداری کنند و قیمتها را به صورت سرسامآوری افزایش دهند.
با توجه به اینکه بخش بزرگی از شهروندان در زمانهای اضطراری و در نقاطی که به پمپبنزین ثابت دسترسی ندارند به این جایگاههای سیار متکی هستند، چنین عملکردی عملاً به یک «باجگیری قانونی» تبدیل شده است که نه تنها در شأن سیستم نظارتی نیست، بلکه یک بیعدالتی آشکار در حق مصرفکنندگان محسوب میشود.
هزینههای اضافی و عناوین عجیب: از «هزینه ورودی» تا «هزینه خدمات»
یکی دیگر از تخلفات گستردهای که در جایگاههای سیار مشاهده میشود، دریافت هزینههای اضافی با عناوین مختلفی مانند «هزینه ورودی»، «هزینه خدمات» و حتا «حق سرویس» است. این مبالغ که بهطور معمول بین ۱۰ تا ۱۰۰ هزار تومان برای هر خودرو متغیر است، عملاً بار مالی مضاعفی را به دوش مصرفکنندگان میگذارد. در واقع، رانندگان نه تنها مجبورند هزینه بالای بنزین را بپردازند، بلکه باید هزینههای جانبی دیگری را نیز تقبل کنند که این موضوع به معنای اجحاف و بیعدالتی کامل در حق آنهاست.
تجارت آزادانه بنزین سیار؛ چالش قانونی یا سوءاستفاده؟
با توجه به نرخهای نجومی که در این جایگاهها برای بنزین تعیین میشود، پرسشی که مطرح میشود این است که آیا نظارتی بر فعالیت این جایگاههای سیار وجود دارد؟ آیا مسئولان از این موضوع مطلع هستند؟ و اگر بله، چرا هیچ اقدامی برای کنترل این بازار آشفته انجام نمیشود؟ در واقع، به نظر میرسد جایگاههای سیار در سایه خلأ نظارتی بهطور کامل آزادانه فعالیت میکنند و به هیچ قانونی در خصوص نرخگذاری پایبند نیستند.
این بینظارتی نه تنها باعث افزایش قیمت بنزین در جایگاههای سیار شده، بلکه زمینهساز ایجاد رقابت ناعادلانه و شرایط اقتصادی پیچیده برای رانندگان و مصرفکنندگان شده است. در نهایت، این شرایط به نفع هیچکس نیست و تنها منجر به افزایش فشار مالی بر دوش مردم میشود.
کلاهبرداری در پوشش خدمات عمومی؟
وقتی صحبت از جایگاههای سیار میشود، این انتظار وجود دارد که به عنوان یک خدمت عمومی در زمان نیاز به مردم کمک کنند، اما وقتی از این خدمت به عنوان یک ابزار سودجویی استفاده میشود، وضعیت کاملاً تغییر میکند.
قیمتگذاری بیضابطه و هزینههای اضافی غیرمنصفانه، واقعاً به معنای کلاهبرداری است، زیرا رانندگان که ناچار به استفاده از این جایگاهها هستند، در شرایطی قرار میگیرند که چارهای جز پرداخت مبالغ گزاف ندارند. این موضوع ناعدالتی اجتماعی و اقتصادی محسوب میشود و نیاز به دخالت فوری نهادهای نظارتی و مسئول دارد. به نظر میرسد که در نبود نظارت کافی، جایگاههای سیار به تدریج به «بازار سیاه بنزین» تبدیل شدهاند که این امر بستر را برای کلاهبرداری و سوءاستفاده از مردم فراهم کرده است.
ضرورت ورود دستگاههای نظارتی و قانونگذاری به این مسئله
با توجه به شرایط فعلی و شکایتهای متعدد مردم از قیمتهای ناعادلانه در جایگاههای سیار، لازم است که نهادهای نظارتی و قانونگذار به سرعت به این موضوع ورود کنند. اجرای یک سیستم نظارتی دقیق و اعمال جریمههای سنگین برای جایگاههایی که از قیمتهای مصوب تخطی میکنند، میتواند تا حد زیادی از افزایش بیرویه قیمتها و سوءاستفادهها جلوگیری کند.