بازگشت کالابرگ الکترونیک روی میز دولت جدید
معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد شیوه اجرای کالابرگ در جلسه هفته آینده وزارت اقتصاد بررسی میشود
بر اساس تبصره ۸ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ در بند الف، دولت مکلف شده با منابع حاصل از اجرای هدفمندی یارانهها به میزان ۳۱۵ هزار میلیارد تومان، طرح کالابرگ الکترونیکی را برای ۱۹میلیون خانوار معادل ۶۹ درصد از کل خانوارهای کشور اجرا کند.
در مرحله قبلی اجرای کالابرگ الکترونیکی ۱۵۱ میلیون بسته غذایی بدون صف از طریق ۲۱۱ هزار فروشگاه در سراسر کشور بین مردم توزیع شد. این امر علاوه بر تامین امنیت غذایی در بین مردم، سبب رونق کارخانههای تولید مواد غذایی در کشور شد.
شیوه اجرای کالابرگ در جلسه هفته آینده وزارتخانه بررسی میشود
علیرضا عسگریان، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتوگو با رسانهها اعلام کرده که دولت جدید هنوز در این زمینه تصمیم نگرفته و احتمالا در جلسه وزارت اقتصاد در هفته آینده مساله نحوه اجرای کالابرگ مشخص میشود.
به گفته وی، در مرحله قبل اجرای کالابرگ، دولت ۲۸.۵ همت منابع آورد و مردم هم ۸۸ همت آورده نقدی دادند و با این حساب ۱۵۱ میلیون بسته غذایی بر سفرههای مردم قرار گرفت.
بهصورت کلی با توزیع ارز ۴۲۰۰ تومانی شاهد توزیع ناعادلانه یارانه و اتلاف منابع کشور بودیم و نه تنها تخصیص ارز ترجیحی سر سفره مردم و مصرفکننده نهایی تأثیری نداشت، بلکه رانت و فساد برای عدهای خاص بهوجود آورد و تعداد زیادی از دریافتکنندگان ارز ۴۲۰۰ تومانی اقدام به فروش آن یا کالاهای وارداتی با نرخ ارز آزاد کردند.
این رویه سبب شد باوجود اینکه کالاهای اساسی از ارز ۴۲۰۰ بهره ببرند؛ اما مردم تفاوتی را در قیمت محصولات حس نکنند و روز به روز سفرهشان کوچک تر شود و کالاهای اساسی چند برابر شود.
البته دولت دوازدهم پس از اینکه متوجه آسیبهای ارز ۴۲۰۰ تومانی شد تصمیم گرفت بهتدریج اقدام به کم کردن کالاهای اساسی از دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی کند؛ اما بازهم شاهد افزایش قیمت کالاها بودیم.
پس از روز کار آمدن دولت سیزدهم، دولت تصمیمی بهحذف ارز ۴۲۰۰ تومانی گرفت به همین دلیل مجلس در همراهی با دولت و در جریان بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ در مصوبهای این اختیار را به دولت داد تا به تشخیص خود این ارز را حفظ یا حذف کند. مجلس در آن مصوبه تاکید کرد: «اگر دولت بخواهد ارز ترجیحی را در سال ۱۴۰۱ حذف کند، موظف است مابهالتفاوت آن را از طریق کالابرگ الکترونیک به مردم اختصاص دهد، به نحوی که قیمت کالاهای اساسی و دارو به نرخ شهریور ۱۴۰۰ به دست مردم برسد.» و اینگونه بود که کالابرگ بر روی کار آمد و در چند استان بهصورت آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیکی اجرایی شد.
برخی کارشناسان معتقدند که کالابرگ در شرایط کنونی اقتصاد و معیشتی مردم باعث میشود قیمت کالا در زمان رسیدن به دست مردم متعادلتر باشد و از سوی دیگر فروش شرکتها نیز بهتر شود، همچنین مردم با استفاده از کالابرگ میتوانند اقلام اساسی خود را تهیه کنند که در این صورت ویتامین و کالری موردنیاز آنها هم تامین میشود.
بهاعتقاد کارشناسان موافق این طرح در پرداخت نقدی، مردم به دلیل داشتن مشکلات اقتصادی فراوان، ممکن است در اولویتبندی، به میزان دریافت ارزش بالای غذایی بدن خود توجه نکنند، بنابراین کالابرگ میتواند مدیریت تغذیه را بر عهده بگیرد. درنهایت تهیه سبد کالایی برای دریافت یارانه چه به صورت کالابرگ چه به صورت نقدی اقدامی مفید است.
هرچند که برخی مخالفان معتقدند که مردم یارانه نقدی را صرف هزینههای بهداشتی میکنند؛ اما با کالابرگ نمیتوان به پزشک مراجعه کرد و یا از داروخانه دارو خرید و یا اینکه مطرح میکنند پرداخت یارانه بهشیوه کالابرگ زمینه بازگشت فسادهایی چون کوپن فروشی فراهم خواهد کرد؛ اما باتوجه به اینکه پرداخت یارانه بهشیوه فعلی نهتنها دردی از مردم را دوا نمیکند که اتفاقا دردی بر دردهای آنان و بر اقتصاد بیمار ایران است، بنابراین بهنظر میرسد در شرایط فعلی ارائه کالابرگ منطقیتر بهنظر میرسد.